KOAH, zararlı gaz ve partiküllere karşı havayolları ve akciğerin artmış kronik inflamatuvar yanıtı ile ilişkili ve genellikle ilerleyici özellikteki kalıcı hava akımı kısıtlanması ile karakterize, yaygın, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalıktır.
2010 yılında kronik solunum sistemi hastalıkları yüzünden gerçekleşen 3.8 milyon ölümün 2.9 milyonunun nedeni KOAH’dır. Ayrıca KOAH tüm dünyada önde gelen mortalite ve morbidite nedenidir. Neden olduğu büyük ekonomik ve sosyal yük giderek artmaktadır. Bu yüzden, meslek hayatımızda KOAH lı bireylerle karşılaştığımız zaman hemşirelik tanısı koyabilmeli ve hemşirelik girişimleri ile hastamıza bakım vermeliyiz.
KOAH'a yönelik hemşirelik tanıları
- Dispne ve yetersiz oksijenlenmeye bağlı aktivite intöleransı
- Solunum güçlüğü ve boğulma korkusuna bağlı anksiyete
- Dispne ve dış uyaranlar nedeniyle uyku düzeninde bozukluk
- Fazla sekresyon ve etkisiz öksürük nedeniyle hava yolu açıklığında yetersizlik
- Ailede bireyin kronik hastalığı olmasına bağlı olarak ailenin yaşam sürecinde değişiklik
- Ventilasyonun azalması ve hava yollarında bol mukus olması nedeniyle gaz değişiminin bozulması
- İştahsızlık, enerji kaybı ve dispne ile ilgili olarak beden gereksiniminden daha az beslenme
- Dispne, enerji kaybı ve ilişkilerde değişiklikle ilgili olarak cinsel yaşamın olumsuz etkilenmesi
KOAH'a yönelik hemşirelik girişimleri
- Sekresyonların rahat çıkarılmasını sağlamak için hastaya buhar uygulanır.
- Hastanın solunum yolları açık tutulur ve ventilasyon sağlanır.
- Sakıncası yoksa hastaya bol sıvı verilir.
- Sigara, kirli hava, kimyasal maddeler gibi tabloyu ağırlaştırabilecek etkenlerden uzak durulması gerektiği hastaya anlatılır.
- Hasta istirahat ettirilir.
- Hasta sekonder enfeksiyonlardan korunur.
- Hasta balgam çıkartamıyorsa postüral drenaj uygulanır.
- Nemlendirilmiş oksijen düşük akımlı olarak verilir (solunum merkezini deprese etmemek için).
- Hastanın rahat solunum yapabilmesi için uygun pozisyon (semi-fowler, ortopne) verilir.
- İlaç kullanımının ve kontrollerin önemi konusunda hasta bilgilendirilir.
- Öksürük kontrol altına alınır, hastaya solunum egzersizleri yaptırılır.
- Hastanın alerjik duyarlılığı varsa bu konuda dikkatli olunur.
Kaynakça
- KOAH Alevlenme Yönetiminde GOLD 2020 Raporu
- Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi KOAH ve Hemşirelik Bakımı Sunumu
0 Yorumlar