Alt solunum yolları soluk borusu(trakea), bronşlar(bronchi) ve bronşiollere kadar olan yani akciğerlere kadar kadar havanın iletilmesinin gerçekleştiği bölümdür.
Alt Solunum Yolları
Soluk Borusu(Trakea)
Yemek borusunun önünde yer alan trakea, yaklaşık olarak 10-12 cm uzunluğunda olan alt solunum yolu organıdır. Bu organ üst solunum yollarından gelen havanın akciğerlere iletilmesini sağlar. Soluk borusu 4-5. göğüs omuru hizasından ikiye ayrılarak, iki akciğerinde oksijenlenmesine yardımcı olur.
Trakea, üst üste dizilmiş "U" harfi şeklinde açıklığı arkaya bakan trakeal kıkırdaklardan oluşmuştur. Trakeal kıkırdaklar sayesinde solunum yolu açıklığı sağlanmaktadır. Soluk borusu, solunan hava içinde oluşabilecek yabancı maddeleri mukoza ve bezlerden salgılanan mukus sayesinde tutar.
Soluk borusunun görevleri
- Havayı nemlendirir ve yabancı maddelerin girmesini önler
- Solunan havanın akciğerlere iletilmesini sağlar
Bronşlar(Bronchi)
Trakeanın sağ ve sol olarak ana bronşlara ayrılan kısmına Bifurtuco Trakea denir. Sağ akciğere giden bronş bronchus principalis dexter, sol akciğere giden bronş bronchus principalis sinister olarak adlandırılır.
Sol Ana Bronş(Bronchus principalis sinister): Sağa ana bronşa göre daha dar daha uzun ve daha dardır. Sol ana bronş 2 lober bronşa ayrılır.(Kalp sol akciğere doğru girinti yaptığı için sol akciğer daha küçüktür)
Sağ Ana Bronş(Bronchus principalis dexter): Sağ ana bronş 3 lober bronşa ayrılır. Sağ ana bronş sol ana bronşa göre daha dik daha geniş ve daha kısa olduğundan dolayı solunum yollarına kaçan cisimler genellikle sağ ana bronşa gider. Akciğer hastalıklarının görülme sıklığı sağ ana bronşta daha çoktur.
Bronşların görevi
- Solunan havanın bronşiollere iletilmesini sağlar.
Bronşioller
Bronşlar çapları daha küçük olan bronşiolleri oluşturur. Çapları 1mm ve 1mm den küçüktür.
Bronşiollerin görevi
Göğüs boşluğunda yer alan solunum havası ile kan arasındaki gaz değişimini gerçekleştiren bir çift organdır. Sağ akciğer pulmo dexter, sol akciğer ise pulmo sinister olarak adlandırılır. İki akciğer arasındaki boşluğa ise Mediastinum boşluğu denir. Mediastinum boşluğu iki akciğeri birbirinden ayırır.
Akciğerler oldukça elastik ve süngerimsi yapıdadır. Akciğerlerin ortalama ağırlığı 1200-1300 gr olup plevra adı verilen çift katlı seröz zarla kaplıdır. Akciğerlerde bulunan loblar arasında yarıklar(fissura) bulunur bu yarıklar sayesinde birbirleri üzerinden kayarak hareket ederler. Akciğere medial yüzün ortasından kalpten gelen arteria pulmonalis ve sinirler girer. Buradan da vena pulmonalis ve lenf damarları çıkar. Bu geçide akciğerin göbeği yani(Hilus pulmonis) adı verilir.
Alveoller
Solunan hava trakeadan bronşlara, bronşlardan bronşiollere ve son olarak da bronşiollerden de solunumun son kısmı olan alveollere gelir. Alveoller gaz değişiminin yapıldığı keseciklerdir. Yapısından zengin kılcal damarları bulunan alveoller, görünüm olarak üzüm salkımına benzemektedir.
Akciğerlerin Görevleri
- Vücut pH'ını dengede tutmayı sağlar
- Hipotansiyon durumunda tansiyonun normal seviyeye gelmesini sağlar
- Solunum görevi dışında metobolitik organ olma özelliği taşır. Anestezik maddeler ve alkolün bir kısmının atılmasını sağlar.
- Akciğerin en önemli görevi ise dışarıdan oksijenli havayı alıp içerideki metobolik artık olan karbondioksitli havanın dışarı atılmasını sağlar
Kaynakça
- ÖZDEN Mehmet, Anatomi ve Fizyoloji, Somgür Yayıncılık, Ankara, 1999.
0 Yorumlar