Üriner sistem hastalıkları deyince aklımıza ilk gelen hastalıklardan olan akut ve kronik böbrek yetmezliği, insan sağlığını ciddi derecede etkilemektedir. Böbrek yetmezliğini, daha genel olarak bakacak olursak üriner sistem hastalıklarını dahili yönden nefroloji, cerrahi yönden ise üroloji bilimi açıklamaktadır.
Böbrek Yetmezliği
Böbrekler, karın boşluğunun arka duvarında ve omurganın her iki yanında thorax-12 ve lumbal-3 omurgaları arasında, sağ ve sol tarafta fasulye şeklinde yer alan retroperitoneal organdır. Bu organların herhangi bir nedene bağlı olarak hayati fonksiyonlarını yerine getirememesi durumunda sıvı-elektrolit ve asit-baz dengesi bozulmaktadır.
Böbreklerin görevi metabolik atıkları vücuttan atma ve sıvı-elektrolit dengesini koruma görevi vardır. Böbreklerin bu görevleri tamamen veya kısmen gerçekleştirememesi halinde böbrek yetmezliği tablosu ortaya çıkar. Böbrek yetmezliğini kısaca; böbreklerin görevlerini yapmaması ve fonksiyonlarını yerine getirmemesi olarak tanımlayabiliriz.
Akut Böbrek Yetmezliği
Nefronların (Böbreğin en küçük yapı birimi) fonksiyonlarını ani bir şekilde kaybetmesine bağlı olarak gelişen böbrek yetmezliğidir. Hastada oligüri(İdrar miktarının normalden az olması) ve anüri(İdrar çıkıntısı olmaması) görülebilir. Böyle bir tablo sonucu metabolik atıklar vücut içerisinde birikmeye başlar ve vücut sıvı-elektrolit dengesi bozulur. Tedavi edilmezse ölümle sonuçlanır.
Etyolojisi
- Yanıklar
- Ağır Kanamalar
- İdrar yolları tıkanıklığı
- Düzensiz kullanılan ilaçlar
- Septik ve anaflaktik şok
- Ağır kusma ve ishaller
- Kalp yetmezliği
Belirti Ve Bulgular
- Ödem
- Halsizlik
- Hematüri(idrarda kan görülmesi)
- Proteinüri(idrarda protein görülmesi)
- Bulantı ve kusma
- Kanda kalsiyum ve karbondioksit değerlerinde azalma, potasyum, sülfat, kreatinin ve fosfor değerlerinde yükselme görülür.
Kronik Böbrek Yetmezliği
Zamanla nefron kayıplarına bağlı olarak gelişen glomerüler filtrasyonun (böbrek arıtma sistemi) geri dönüşümsüz bir şekilde azalmasına kronik böbrek yetmezliği denir. Hastalık çok yavaş gelişir ve uzun dönemde görülür.
Etyoloji
- Dehidratasyon (Su kaybı)
- Hipertansiyon
- Diabetes mellitus
- Nefrit (Böbreklerin iltihabı)
- Enfeksiyonlar
- Akut Böbrek yetmezliği nedenleri
Belirti Ve Bulgular
- Üremi (kandaki üre miktarının normalin üzerinde olması)
- Hematüri
- Anemi (Kansızlık)
- Kusmual Solunum
- Ağızda Kötü Koku
- Hipertansiyon
- Kas seyirmeleri
- Ödem
- Ciltte Kaşıntı
- Halsizlik
- Kalp ritim bozuklukları
Kaynakça
- AKYOL DURMAZ Asiye, Üriner Sistem Hastalıklarında Bakım, Meta Basım, İzmir, 2005
0 Yorumlar