Üst solunum yolları burun, ağız, farenks, ve larenksten oluşur. Üst solunum yolu hastalıklarından en önemlileri, farenjit, rinit, tonsillit, anjin ve laranjittir.
Üst Solunum Yolu Hastalıkları
Farenjit
Farenjit, farenks(Yutak) mukozasının iltihaplanması olarak tanımlanmaktadır. Faranjitte, orofarenksin iltihaplanması söz konusudur. Akut ve kronik olarak seyreder. Faranjit viral ve bakteriyel kaynaklı olabilir. Kimyasal ve irritan maddelerin farenks mukozasına teması ile akut farenjit gelişebilir. Kronik farenjitte ise, alkol, sigara, kronik öksürük, yüksek sesle konuşma ve beta enfeksiyonu kronik farenjitin oluşmasında rol oynar.
Belirti Ve Bulguları
Hastaya semptomatik tedavi uygulanır ve etkene uygun antibiyotik verilir. Farenjit bulaşıcı hastalıktır. Bu hastalığa yakalanan kişiler bariyer önlemleri almalıdır. Özellikle beta hemolitik streptokoklarla enfekte olan hastalarla temas edilmemelidir.
- Ateş yükselmesi
- Yutma güçlüğü
- Bulantı
- Gıcık öksürüğü
- Enfeksiyon larenkse yayılmışsa seskısıklığı
- Burun akıntısı
Tedavi
Hastaya semptomatik tedavi uygulanır ve etkene uygun antibiyotik verilir. Farenjit bulaşıcı hastalıktır. Bu hastalığa yakalanan kişiler bariyer önlemleri almalıdır. Özellikle beta hemolitik streptokoklarla enfekte olan hastalarla temas edilmemelidir.
Larenjit
Larenjit, üst solunum sisteminde bulunan larenksin iltihaplanmasıdır. Genellikle çocuklarda görülür ve kış mevsiminde görülme olasılığı çok sıktır. Ani ısı değişimleri, iyi beslenememe ve vücut direncinin düşmesine bağlı olarak ortaya çıkar. Enflamasyonun genel nedeni ise virüslerdir.
Belirti Ve Bulguları
- Yetişkinlerde ses kısıklığı ile ateş belirtileri gözlemlenir.
- Çocuklarda hafif ateş, öksürük, burun akıntısı, ve ses kısıklığı görülür. Daha ileri seviyede ise hipoksi ve siyanoz oluşumu gerçekleşebilir.
Tedavi
Hastalığın türüne göre tanı konulur. Bakteriyel enfeksiyon bulguları kesinse antibiyotik tedavisine başlanabilir. Ağrı ön planda ise parasetamol grubu ağrı kesiciler kullanılır.
Anjin
Daha çok çocuklarda görülen bu hastalık tonsillaların(Bademcik) ve farenksin iltihaplanması ile gelişen karakterize bir tablodur. Mikroorganizmaların neden olduğu bir hastalıktır. En fazla enflamasyona yol açan mikroorganizma ise beta hemolitik streptokoktur.
Belirti Ve Bulguları
- Dilin paslı görünümü ve şişmesi
- Kol ve bacaklarda ağrı
- Öksürük
- Ses kısıklığı
- Ani başlayan ateş
- Çene altı lenf bezlerinde ağrı
- Bademcikler üzerinde bulunan apseler ve küçük kanama odakları anjin'in en önemli belirti ve bulgularıdır.
Tedavi
Penisilin türü antibiyotikler kullanılır. Bulaşmayı engelleyecek koruyucu önlemler alınır.
Rinit
Rinit, burun içini kapsayan mukozanın enflamasyonudur. İnsanlarda sık görülen viral enfeksiyon türüdür. Rinit, ana hatlarıyla üç gruba ayrılır. Bunlar alerjik rinitler, non-alerjik rinitler ve enfeksiyoz rinittir.
Belirti Ve Bulguları
- Hapşırma
- Sulu ve bol burun akıntısı
- Burun tıkanıklığı
- Burunda gözde ve damakta kaşıntı (En sık görülen belirti)
- Epistaksis(Burun kanaması)
Tedavi
Allerjenden korunmak için önlemler alınmalıdır. İlaç tedavisi, immunoterapi ve gerektiğinde cerrahi müdahale yapılmalıdır.
Tonsillit
Tonsillit, tonsilla palatinalarının enfeksiyonudur. Sıklıklarda çocuklarda görülen tonsillit akut ve kronik olabilir.
Belirti Ve Bulguları
- Boğaz ağrısı
- Yutma güçlüğü
- Baş ağrısı
- Kırgınlık ve eklem ağrıları
- Ateş ve titreme
- Eksüda(İltihaplı su) oluşması
Tedavi
Tıbbi ve cerrahi müdahale uygulanır.
Kaynakça
- AKDEMİR Nuran, Leman BİROL, İç hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı, Vehbi Koç Vakfı, Sanerc Yayın, İstanbul, 2003
- ODAR İbrahim Veli, Anatomi Ders Kitabı, Hacettepe Taş Kitapçılık, Ankara1986
0 Yorumlar